Czy mogę od kopalni domagać się zadośćuczynienia za straty moralne?

zadośćuczynienie za szkody górnicze
Opublikowane przez: Twój Prawnik Kategoria: Szkody górnicze Komentarze: 0

Straty moralne to potoczne określenie zadośćuczynienia za straty poniesione przez osobę poszkodowaną. Obejmują w szczególności dobra osobiste i sferę emocjonalną, ludzką psychikę która została rozchwiana wskutek tragicznego wydarzenia mającego niekorzystny wpływ na zdrowie osoby poszkodowanej. Co ważne, w takim przypadku pokrzywdzonemu przysługuje odpowiednie odszkodowanie, a jego wysokość zależna jest o wielkości krzywdy czyli stopnia w jakim ucierpiał, intensyfikacji problemu oraz czasu jego trwania.

Dobra osobiste zostały wymienione w art. 23, jednym z nich jest nietykalność mieszkania, która szczególnie może nas zainteresować w kontekście szkód górniczych. Dlatego jeśli jakiekolwiek dobro osobiste zostanie narażone przez cudze działanie, poszkodowany może żądać zadośćuczynienia pieniężnego. Co istotne, podobny zapis zawiera ustawa prawo geologiczne i górnicze, choć wskazuje, że właściciel domu nie ma możliwości wyrazić sprzeciwu zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego jednak może żądać rekompensaty w formie naprawienia wyrządzonej przez ten ruch szkody.

Na czym może polegać szkoda wywołana ruchem zakładu górniczego?

Przede wszystkim na szkodach majątkowych tj. przechyleniu budynku, pęknięciach ścian, falowaniu gruntu ale również mogą to być szkody niemajątkowe. Za szkodę niemajątkową uważane są te, które dotyczą sfery psychicznej i emocjonalnej poszkodowanego. Mogą to być doznawane cierpienia psychiczne, a nawet moralne ze względu na strach czy zaburzone poczucie bezpieczeństwa.

W tym zakresie szkody górnicze mogą wpływać na:

  • Poczucie bezpieczeństwa;
  • Mir domowy;
  • Prawo do wypoczynku
  • Prawo do prywatności

Które to w całości stanowią dobro osobiste w postaci nietykalności mieszkania rozumiane w sposób niezmiernie szeroki i w zasadzie każdy negatywny skutek emocjonalny czy psychiczny, związany z miejscem zamieszkania może zostać uwzględniony w tej kategorii.

Wyrok sądu najwyższego

W podobnej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy już w 2009 roku, który wskazał, że w takiej sytuacji należy wziąć pod uwagę niematerialny aspekt naruszonych dóbr polegający w szczególności na wtargnięciu osoby trzeciej w prywatną sferę życia poszkodowanego prowadzącą do zakłócenia poprawnego stanu psychicznego i emocjonalnego człowieka. Co ważne, wyrok ten powołuje się również na prawo unijne tj. konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, przyjętą przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Zgodnie z nim każdy człowiek ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego w miejscu swojego zamieszkania.

Analiza stanu psychicznego w trakcie szkody górniczej

Żeby zrozumieć w pełni to zagadnienie trzeba zastanowić się nad tym co dzieje z psychiką człowieka podczas trzęsienia spowodowanego ruchem zakładu górniczego. Przede wszystkim w trakcie nagłych tąpinięć, kołysania domu czy ruchów w szafkach z akcesoriami kuchennymi zakłócony zostaje spokój i poczucie bezpieczeństwa. Osoba która doświadcza takiego incydentu czuje się niepewnie, stresuje się, w przypadku mocnych tąpnięć jej zdrowie może się jeszcze bardziej pogorszyć poprzez kłopoty z sercem czy nawet upadek. Sytuacja spowodowana przez działanie zakładu górniczego jest więc niezmiernie stresująca głównie dlatego, że występuje nagle, bez przygotowania i zastaje domowników w różnych sytuacjach, choć najczęściej w środku nocy, co dodatkowo wpływa na problemy z bezsennością. Osoby które mieszkają w pobliżu zakładów górniczych są wyczulone na doniesienia medialne, często sprawdzają portale internetowe aby być na bieżąco i wiedzieć o każdym zapadlisku czy innym zagrożeniu czyhającym na pokrzywdzonych przez ruch zakładu górniczego.

W takiej sytuacji nie sposób mówić w ogóle o wypoczynku a tym bardziej poczuciu bezpieczeństwa czy prywatności, wszak w każdej chwili może zawalić się budynek, a pokrzywdzeni będą musieli go opuścić.

Straty moralne – wysokość odszkodowania

W związku z tym, że faktycznie można ubiegać się o zadośćuczynienie za szkody moralne spowodowane ruchem zakładu górniczego powstaje pytanie – jaka może być kwota takiego zadośćuczynienia?

Jak to zwykle bywa i w tym przypadku ustalana jest indywidualnie w zależności od stopnia doznanych krzywd i cierpień psychicznych, jednak orzecznictwo wskazuje również, że kwota ta ma uwzględniać długotrwałość okresu naruszeń. Toteż istotny jest czas tąpnięcia, czas wydobycia w okolicy domu poszkodowanego. Istotne będą też negatywne odczucia poszkodowanego, zakrawające wręcz o traumę, które nie muszą wcale zakończyć się wraz z zakończeniem wydobycia.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *